Bira Bilginizi Test Edin: Almanya’da Üretilen Bira Çeşitleri

Almanya’nın en sevilen içeceği olan bira hakkında ne kadar bilgi sahibisiniz? Bu makaleyle size, bira dünyasının kapılarını aralıyoruz ve Almanya’da üretilen bira türlerini listeliyoruz.

Wiesn, yani hepimizin bildiği adıyla Oktoberfest, dünyanın en büyük halk festivali. Eylül sonu başlayıp Ekim ayının başında sona eren bu iki haftalık şöleni, dünyanın çeşitli ülkelerinden 6 milyonun üzerinde insan ziyaret ediyor. 1810 yılından beri her yıl Münih’te kutlanılan bu geleneksel şölen de bu sene Korona krizinden payına düşeni alıyor. Bu sene her ne kadar resmi olarak kutlanmayacak olsa da, biz bu zamanı yararlı bilgiler paylaşarak değerlendirmek istiyoruz. Bu yazımızda, Almanya’da üretilen bira türlerini hazırladık. Bu sene her ne kadar kaçırmış olsanız da, önümüzdeki bira festivallerinde bilir kişi olarak çevrenizdekilere ışık tutabilirsiniz.

Başlamadan önce…

Sizinle, bu makale boyunca yardımcı olacak bir takım genel tanımları paylaşmak istiyoruz.

Üst fermentasyon: Biranın yapımında kullanılan mayanın türüyle alakalı olarak fermentasyon işlemi ikiye ayrılıyor. İlk türümüz üst fermentasyon. Doğada bulunan mayaların çoğu, sıcağı seven (15 ila 20 derece arası) üst fermentasyon mayaları. Bu maya türü, bira yapımında kullanıldığında mayalanma esnasında topaklanıp, biranın üst yüzeyine çıkma eğilimi gösterir. Bu sebeple, bu mayayla yapılan mayalanma türüne üst fermentasyon diyoruz. Üst fermentasyonla elde edilen biralar genel olarak daha aromatiktir.

Alt fermentasyon: Alt fermentasyon mayaları için uygun sıcaklık 4 ila 9 derece arasında değişir. Alt fermentasyonda mayalar, üst fermentasyonun aksine dibe çökerler. Genel olarak mayalanma ve olgunlaşma süreleri daha uzundur.

Mayşe: Mayalama işlemi öncesi, maltın su içerisinde ayrışmaya başlayan bileşenlerinin tümü.

Tam bira: Mayşe oranı yüzde 11 ila 16 olan bira türleri için verilen genel isim.

Bira Dünyasına Hoş Geldiniz!

• Altbier (Eski Bira)

Türkçe çevirisi eski bira olan Altbier bir üst fermentasyon birası. Bu bira türü 13. yüzyıldan beri birçok eyalette yaygın olarak tüketilmekte. Biranın eski bira olarak adlandırılmasının gerekçesi, geçmişinin uzun yıllar öncesine dayanmasından dolayı değil, kavurma işleminin uzun sürmesinden ötürü. Kavurma işlemi uzun sürdüğü için biranın rengi kızıl bir kahverengilik kazanıyor. Bu sebeple de ince bir sertlik, acılık ve fındığa benzer bir tat söz konusu. Maya ve şerbetçi otunun da etkisiyle meyvemsi bir mayhoşluk da tatmak mümkün. Bu bira türünün alkol oranı yüzde 4 ila 5 arasında.

• Berliner Weiße

Bu bira türü için Napolyon „kuzeylerin şampanyası“ benzetmesini yapmış. Berliner Weiße adından da anlaşılacağı üzere Berlin’de üretilen bir bira çeşidi. Tazelik veren, hafif bir bira olması sebebiyle tam bir yaz birası. Ekşiliğini ise laktik asitle yapılan ikinci bir fermentasyon işlemine borçlu. Bu üst fermentasyon birasının normalde alkol oranı %2,8 civarında, yani oldukça düşük. Alkol oranını arttırmak ve tadını zenginleştirmek amacıyla, likör ve başta ahududu olmak üzere çeşitli meyve şuruplarla karıştırılarak servis edilir.

• Bockbier

Bockbier genel olarak içimi sert olan koyu renkli bira türlerine verilen bir isim. Mayşe oranı %16, alkol oranı %6-7 civarında olan bu türün aromatik, sert ve malt bazlı bir tadı var. Alt fermentasyon yoluyla üretilen bu bira genellikle kış aylarında tercih edilmektedir.

• Export (İhraç Birası)

İhraç Biraları mayşe ve alkol oranı yüksek olan, alt fermentasyon yoluyla elde edilen sert biralara verilen genel addır. Pils, Helles, Weizen ya da eski bira gibi türler de ihraç birası kategorisine girebilirler. İhraç biraları geçmişte ihracat amaçlı üretilen biralar oldukları için raf ömürleri uzun biralardır ve bütün bir yıl boyu tüketilebilirler.

• Gose

Berliner Weisse‘nin akrabası sayılabilecek Gose, bugün Leipzig şehrinde üretilen bir bira türü. Gose birasını farklılaştıran en büyük unsur, içerken mayamsı ve ekşimsi tadının yanısıra hafif bir tuz tadı alıyor olmanız. Bunun sebebi, geçmişte bu biranın Gose Akarsuyu’nun mineral açıdan zengin olan suyunun kullanılarak üretilmesi. Bugün ise üreticiler, aynı tada ulaşabilmek için üretimde kişniş otu ve tuz kullanmaktalar. Berliner Weisse gibi, bu bira da genellikle yaz aylarında likör ya da meyve şurubuyla karıştırılarak içiliyor.

• Helles

Alt fermentasyon ürünü olan Helles’in mayşe oranı yüzde 11-13 iken alkol oranı da yüzde 4.5-5 civarlarında. Kuzey eyaletlerde Pils (Pilsen) birasının yerini, güney eyaletlerde Helles doldurmakta. Açık renkli bir bira türü olan Helles; içimi kolay, malt tadının yanısıra acımsı ve baharatımsı tadı olan bir bira.

• Kölsch

Kölsch, isim hakları kanuni olarak korunmuş bir bira türü. Bu sebeple sadece Köln’de üretilen biralar bu ismi taşıma hakkına sahip. Yine bir üst fermentasyon tam birası olan Kölsch; arpa maltı ve şerbetçi otuyla üretilmekte ve alkol oranı yüzde 4,8. Ekşimsi bir tadı olan Kölsch birasının içimi oldukça kolay. Bu birayı diğerlerinden farklı kılan bir diğer nokta ise bardağı. Kölsch birası silindir şeklinde olan ince ve uzun bardaklardan içiliyor.

• Lagerbier (Depo Birası)

Türkçe’ye çevirisi depo birası olan Lagerbier, sınıflandırma konusunda zorluk yaşanılan bir bira türü. Depo birası denmesinin sebebi geçmişte bu bira tipinin aylarca depolarda saklanmış olması. Bugün ise Pils dışında kalan ve mayşesi yüzde 12,5 in altında olan alt fermentasyon biralarının hepsi Lagerbier olarak kabul edilmektedir.

• Märzen

Tam bira olmasından dolayı mayşe ve alkol oranı yüksek bir bira türüdür. Geleneksel olarak ilkbaharda fermente edilen bu bira, yaz mevsimi boyunca tüketilir. Märzen, malt tadını yoğun olarak alabileceğiniz bir bira. Biergarten ve Oktoberfest kültürünün başlangıç döneminin resmi içeceğidir Märzen. Oktoberfest’te tüketilen bira zamanla değişmiş, Helles türüne benzer; fakat daha açık renkli ve tatlı olan bir türe dönüşmüştür.

• Pils (Pilsener)

Dünya genelinde en çok üretilen ve tüketilen bira türüdür. Alt fermentasyonla üretilen, açık renkli fakat güçlü bir biradır. Şerbetçi otunun yoğun olarak kullanılmasından ötürü, güçlü bir şerbetçi otu tadı almanız mümkün. Her ne kadar Alman birası olarak bilinse de, Pils birasının kökeni Çek Cumhuriyeti’nde bir şehir olan Pilsen’e dayanır.

• Schwarzbier (Siyah Bira)

Tam bira olan Schwarzbier alt fermentasyonla oluşan bir bira türü. Koyu renkli malt kullanılarak elde edildiği için, rengi koyudur. Sachsen, Thüringen ve Brandenburg’da üretilen bu bira türünün tadı malt ağırlıklı olsa da, şerbet otunun acılığı, özüne karakteristik bir özellik katar.

• Weißbier (Beyaz Bira)

Buğday maltıyla mayalanan Weißbier yüzde 5-6 değerinde alkol taşır. Filtrelenip filtrelenmemesine bağlı olarak iki farklı tip ortaya çıkar: Hefeweizen ve Kristallweizen. Süzülmeyen versiyon olan Hefeweizen‘ın tadı daha aromatikken; Kristallweizen daha hafif ve içimi kolay bir biradır.

• Zwickel

Zwickel, bu listenin muhtemelen en marjinal birası. Zwickel, mayalanma işlemi tamamlandıktan hemen sonra içilen bir bira. Geleneksel tarzda üretildiğinde, açık renkli, alt fermente yoluyla üretilen ve filtrelenmeyen bir biradır. Filtrelenmemesinin bir sonucu olarak içerisinde yoğun bir şekilde aminoasit ve vitamin taşır. Bu sebeple biralar arasında sağlıklı bira olarak da adlandırılır. Tadı tatlı ve meyvemsidir. Alkol seviyesi ise yüzde 4-5 dolaylarındadır.