Özlem Türeci, Uğur Şahin ve 2020’de Göçmenlik Konusu
Korona virüsüne karşı bağışıklık sağlayan aşının bulunduğu haberinin üzerinden bir hafta geçti. Bu bir hafta içerisinde, aşının bulunması haberi kadar dikkat çeken bir diğer konu ise, aşıyı bulan BioNTech firmasının kurucuları olan Özlem Türeci, Uğur Şahin ve bu iki bilim insanının yolu göçmenlikten geçen başarı hikayeleri.
Bütün dünya yaklaşık bir yıldır Covid-19 virüsünün sebep olduğu pandemiyle mücadele veriyor. Hepimizin hayatını altüst eden bu virüse karşı süren çözüm arayışlarına ilk müjdeli haber, geçtiğimiz hafta Almanya’nın Mainz şehrinden geldi. BioNTech adlı Alman firma, Covid-19 virüsüne karşı yüzde 90 başarılı sonuç elde ettikleri bir aşı bulduklarını bildirdi. Bu sevindirici haberin ardındaki iki önemli isim ise firmanın kurucuları olan Uğur Şahin ve bizim Temmuz ayında Türkiye’nin Yurt Dışındaki Başarı Hikayeleri adlı yazımızda da yer verdiğimiz başarılı araştırmacı Özlem Türeci.
Umut ışığı
Bir Alman firması olan BioNTech’in kurucularının isimlerinin Türkçe olması, Almanya başta olmak üzere dünya genelinde araştırmacı çifte olan ilginin artmasına sebep oldu. Bu iki başarılı bilim insanı 1960’larda çalışmak için Türkiye’den Almanya‘ya göç eden ailelerin çocukları. Durum böyle olunca, haberin tıp ve bilim dünyasında yarattığı heyecanın yanısıra, bu iki ismin hikayesi, dünya genelinde yaşanan ayrımcılık ve ötekileştirme sorunsalına karşı kullanılabilecek eşsiz bir örnek olarak görülmekte. Alman Tagesspiegel gazetesi çiftin başarısının, yıllardır Almanya’da yaşayan ve stereotipleştirilen Türkler’e adeta bir „merhem“ gibi geleceğini ifade etti.
Etnik köken sorusu
Uzun yıllardır yurt dışında yaşıyorsanız, hatta belki de yaşadığınız ülkenin bir vatandaşı olmuşsanız, etnik kökeninizin gündelik hayatınızda nasıl bir rol oynadığını zaman zaman fark ediyorsunuzdur. Bir yandan sosyal çevremizin sahip olduğumuz kültüre karşı ilgi ve saygı göstermesini bekliyoruz. Diliyoruz ki bütün bir ay noel heyecanıyla geçerken, takvimler Ramazan Bayramı’nı gösterdiğinde de iş arkadaşlarımız bizimle bayram tebriklerini paylaşsın. Bir diğer yandan ise, yeni tanıştığımız insanların bize ısrarla „aslen nereli“ olduğumuz sorusunu yöneltmelerini uygunsuz buluyoruz. Tıpkı Barış Manço’nun bundan yaklaşık 30 yıl önce „Hemşerim memleket nire?“ şarkısında dillendirdiği gibi. Manço, bu şarkısıyla ayrımcılık ve eşitsizlik konularını kaleme almış ve ısrarla yöneltilen „Hayır anlamadın, hemşerim esas memleket nire?“ sorusunun anlamsızlığına parmak basmıştı.
Yurt dışında yaşayan birçok göçmenin yıllardır yaşadığı bu ikilem de bu haberle birlikte tekrar gündem konusu oldu. Özlem Türeci ve Uğur Şahin‘in etnik kökenlerinin bu haberde yer verilmesinin ne derece etik olduğu, gerek haber platformlarında, gerekse sosyal medyada tartışılmakta. Bir grup, bu bilginin, dünya genelinde yaşanan açılım sürecinde, ayrımcılığa ve ırkçılığa karşı kullanılabilecek güzel ve etkili bir örnek olduğunu, bu sebeple kesinlikle paylaşılması gerektiğini savunurken; diğer grup böyle bir bilgiye yer vererek bilimin evrenselliğine ve yıllardır entegrasyon konusunda verilen çabalara gölge düşürüldüğünü düşünmekte.
Göçmenlere ve göçmenliğin gücüne inancımız sonsuz
TransferGo, göçmenler tarafından göçmenler için kurulmuş bir firma. Bu tür ilham veren başarı hikayelerini paylaşmaktaki niyetimiz, göçmenliğin topluma ve insanlığa kattığı değeri gözler önüne sermek ve dünya genelinde birlikteliğin ve yardımseverliğin önemini vurgulamak.
Özlem Türeci ve Uğur Şahin kimdir?
Özlem Türeci, İstanbul’dan Almanya’ya göç eden bir ailenin kızı. 1967’de Almanya’nın Lastrup şehrinde dünyaya gelen Türeci, babasının mesleğini kendisine hedef edinip, doktor olmak için Universität des Saarlandes’te tıp okuyor. Türeci, BioNTech firmasındaki rolünün yanısıra Universität Mainz’da özel doçent olarak ve Avrupa’nın en önemli kanser araştırma birliğinden olan CIMT’te yönetim kurulu üyesi olarak görev yapmakta.
Uğur Şahin, İskenderunlu bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geliyor ve ailesiyle birlikte 4 yaşındayken Almanya’ya yerleşiyor. Köln’de tıp okuyan ve üniversite kliniğinde çalışan Şahin, ardından Türeci’yle tanıştığı Homburg’da doktor olarak çalışmaya devam ediyor. 2002 yılında evlenen çift, 2001 yılında Ganymed, 2008 yılında da BioNTech adlı firmaları kuruyor.